Jedan deo populacije verovatno se seća VHS-a, dok oni rođeni nešto pre, a svakako posle 2000. godine, VHS doživljavaju kao nešto iz daleke prošlosti. VHS inače predstavlja skraćenicu za “Video Home System”. To je bila popularna kućna video kasetna tehnologija koja je bila dominantna u periodu od kraja 1970-ih do početka 2000-ih godina. VHS sistem prvi put je razvila kompanija JVC u Japanu 1976. godine, kao odgovor na sličnu tehnologiju koju je razvila kompanija Sony, poznata kao Betamax.
VHS se brzo proširio i postao dominantna tehnologija za snimanje i reprodukciju kućnih videa. Među ključnim faktorima koji su doveli do tolike popularnosti VHS-a bila je mogućnost da se na traci snimi do 2 sata video sadržaja, što je bio veći kapacitet u odnosu na Betamax. Takođe, VHS je bio relativno jeftiniji i lakši za upotrebu.
Tokom 1980-ih, VHS je postao standardna tehnologija za snimanje i reprodukciju video sadržaja. Sve veća popularnost VHS-a dovela je do razvoja velikog broja video izdavača koji su snimali filmove, TV emisije i druge sadržaje na VHS trake za prodaju u prodavnicama. Sve to dovelo je do razvoja industrije iznajmljivanja VHS kaseta, i “Videoteke” su postale jako popularne kao opcija za gledanje filmova kod kuće. Kasnije, početkom 1990-ih, razvijena je digitalna tehnologija, poput DVD-a, koja je ponudila bolji kvalitet slike i zvuka, kao i mogućnost skladištenja veće količine sadržaja na manjem prostoru. Kao rezultat toga, VHS se postepeno povukao sa tržišta i prestao se proizvoditi 2008. godine. Iako VHS više nije dominantna tehnologija za snimanje i reprodukciju video sadržaja, ona je ostala značajna u istoriji audio vizuelne tehnologije i ima posebno mesto u sećanjima mnogih ljudi koji su odrasli u vreme kada je bila popularna.

Tehničke karakteristike VHS medija

VHS medij je bio analogna magnetna traka koja se koristila za snimanje i reprodukciju video sadržaja. Neki od ključnih tehničkih karakteristika VHS medija su:

Kapacitet: VHS medij je imao kapacitet za snimanje oko 120 minuta video sadržaja u standardnom NTSC formatu (60 Hz), odnosno oko 160 minuta u PAL formatu (50 Hz).

Rezolucija: VHS medij je imao nisku rezoluciju od oko 240 linija za NTSC format, odnosno 250 linija za PAL format.

Odziv boja: VHS medij je imao ograničen odziv boja u poređenju sa modernijim digitalnim formatima. Standardni VHS format je podržavao NTSC, PAL i SECAM video standarde.

Zvuk: VHS medij je imao mogućnost snimanja stereo zvuka, ali je kvalitet zvuka bio ograničen.

Dimenzije: VHS kaseta je bila veličine oko 18 x 11 x 2.5 cm, a traka je imala širinu od oko 1.2 cm.

Zaštita od kopiranja: VHS medij nije imao ugrađenu zaštitu od kopiranja, što je omogućilo neovlašćeno kopiranje i distribuciju video sadržaja.

Iako su ove tehničke karakteristike bile ograničene u poređenju sa modernijim digitalnim formatima, VHS medij je bio popularan i uspešan zbog svoje praktičnosti, jednostavnosti korišćenja i relativno niske cene u poređenju sa drugim tadašnjim opcijama za snimanje i reprodukciju video sadržaja.

S-VHS

(Super VHS) je bio poboljšani format VHS kasete koji je predstavljen 1987. godine. S-VHS je bio kompatibilan sa standardnim VHS formatom, ali je imao poboljšanu rezoluciju i kvalitet slike, zahvaljujući korišćenju poboljšanih tehnologija snimanja. Ovaj format je imao veću rezoluciju i bolju reprodukciju boja u odnosu na standardni VHS, što ga je činilo popularnim izborom za snimanje i reprodukciju video zapisa u profesionalnim okruženjima, kao što su TV produkcije i filmska industrija.

VHS-C

(VHS Compact) je bio manji format VHS kasete, koji je predstavljen 1982. godine. Ovaj format je bio kompatibilan sa standardnim VHS formatom, ali je bio manji i lakši, što ga je činilo pogodnijim za nošenje i snimanje video zapisa na putovanjima. VHS-C je bio popularan format za kućno snimanje, naročito među ljudima koji su želeli da snime posebne događaje, kao što su venčanja, rođendani i druge svečanosti.

Oba ova formata su danas zastarela i nisu više u širokoj upotrebi, zbog pojave novijih tehnologija kao što su DVD, Blu-ray, digitalne kamere i druge. Međutim, neki ljudi i dalje imaju starije video zapise koji su snimljeni na ovim formatima, i često koriste posebne uređaje za reprodukciju i digitalizaciju ovih zapisa, kako bi ih sačuvali i pretvorili u digitalni format.

VHS (Video Home System) i S-VHS (Super VHS) su analogni video formati koji su se koristili za snimanje i reprodukciju video zapisa tokom 1980-ih i 1990-ih godina.

Tehničke karakteristike ovih sistema uključuju:

VHS:
Maksimalna rezolucija: 240 linija
Maksimalna horizontalna rezolucija: 330 piksela
Maksimalna brzina snimanja: SP (standardna kvaliteta) – 2 sata, LP (dvostruka količina vremena
snimanja) – 4 sata, EP (četvorostruka količina vremena snimanja) – 6 sati
Magnetna traka širine 1/2 inča
Audio: Stereo zvuk, VHS Hi-Fi zvuk

S-VHS:
Maksimalna rezolucija: 400 linija
Maksimalna horizontalna rezolucija: 460 piksela
Maksimalna brzina snimanja: SP – 2 sata, LP – 4 sata, EP – 6 sati
Magnetna traka širine 1/2 inča
Audio: Stereo zvuk, VHS Hi-Fi zvuk

Izvori:
•”VHS” Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc., 12 Jul. 2018,
•”;S-VHS.” Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc., 4 Aug. 2017,

Koji su načini digitalizacije VHS kaseta

Postoji nekoliko načina da se VHS kaseta digitalizuje, a ovo su neki od najčešćih metoda:

1. Upotreba VHS snimača i video capture kartice:
Ova metoda podrazumeva povezivanje VHS snimača sa računarom preko video capture kartice. Kartica se povezuje sa snimačem putem RCA kabla i omogućava da se video signal sa VHS trake prebaci na računar u digitalnom formatu. Nakon toga, digitalni snimak se može sačuvati na računaru, DVD-u ili drugom digitalnom mediju.

2. Korišćenje profesionalnih usluga.
Postoje kompanije koje se bave digitalizacijom VHS kaseta i koje koriste profesionalnu opremu i softver za ovaj proces. Ova opcija može biti skuplja, ali će osigurati najbolji mogući kvalitet digitalizovanog snimka.

3. Samostalna upotreba VHS/DVD kombinovanog uređaja:
Postoje VHS/DVD kombinovani uređaji koji mogu da reprodukuju VHS trake i istovremeno snimaju video sadržaj na DVD. Nakon toga, DVD se može digitalizovati na računaru ili drugom digitalnom uređaju.

Upotreba USB uređaja za digitalizaciju

Postoje uređaji koji se povezuju sa VHS snimačem i omogućavaju direktnu digitalizaciju video sadržaja sa VHS trake na USB uređaj. Ova opcija je obično jeftinija, ali kvalitet digitalizovanog snimka može biti manje kvalitetan u poređenju sa drugim metodama. Kada se VHS kaseta digitalizuje, važno je imati na umu da će kvalitet digitalizovanog snimka biti ograničen originalnim kvalitetom VHS trake. Uz to, kvalitet digitalizovanog snimka može zavisiti od kvaliteta opreme i softvera koji se koriste za digitalizaciju.

Audio rekorderi koji snimaju na VHS trake

Postoje audio rekorderi koji su koristili VHS trake kao medijum za snimanje zvuka. Jedan od poznatijih uređaja bio je Pionirova (Pioneer) linija audio kasetofona sa VHS trakama, koja je uključivala modele kao što su CT-A9X, CT-A9D, CT-A9DL, CT-A9XDC i drugi. Ovi audio rekorderi su imali karakteristike slične standardnim audio kasetofonima, kao što su mogućnost snimanja sa mikrofona ili ulaznog signala, funkcije brzog premotavanja, preskakanja pesama i tako dalje. Međutim, za razliku od standardnih audio kasetofona, koji su koristili kasete, ovi rekorderi su koristili VHS trake.
VHS trake su bile veće i teže od audio kaseta, a kvalitet snimanja na VHS trakama nije bio toliko dobar kao na audio kasetama. Zbog toga se ovi uređaji nisu mnogo koristili za snimanje muzike, već su se više koristili za snimanje govora, kao što su predavanja, seminari ili konferencije. Iako ovi uređaji više nisu popularni, neki ljubitelji audio opreme i dalje ih koriste kao kuriozitet.

Najpoznatiji naslovi na VHS

VHS je bio jedan od najpopularnijih formata za kućno gledanje filmova i TV serija tokom 80-ih i 90-ih godina. Neki od najpoznatijih naslova na VHS-u su:
Rat zvezda (Star Wars) – Originalna trilogija Ratova zvezda (1977-1983) bila je jedna od najvećih uspešnica na VHS-u tokom 80-ih godina. Nakon što je 1997. godine objavljena specijalna izdanja sa novim digitalnim efektima, interesovanje za Ratove zvezda na VHS-u se ponovo pojavilo i postali su jedni od najprodavanijih VHS naslova tokom 90-ih.
Titanik (Titanic, James Cameron) epski film iz 1997. godine o katastrofi broda Titanik bio je još jedan ogroman hit na VHS-u. Ovo je jedan od najprodavanijih VHS naslova u istoriji, sa preko 10 miliona prodatih kopija samo u SAD-u.
Terminator (The Terminator) – Ovaj film iz 1984. godine, koji je predstavio Arnolda Švarcenegera (Arnold Schwarzenegger) u ulozi ubice iz budućnosti, postao je kultni klasik na VHS-u tokom 80-ih i 90-ih godina.
Povratak u budućnost (Back to the Future) trilogija – Ova popularna trilogija filmova, koja prati avanture Martija Mekflaja i Doka Brauna (Marty McFly i Doc Brown) kroz vreme, bila je jedan od najvećih hitova na VHS-u tokom 80-ih i 90-ih.
Poslednji mohikanac (The Last of the Mohicans) – Majkl Menov (Michael Mann) film iz 1992. godine, koji se odvija tokom francusko-indijanskog rata, bio je jedan od najvećih hitova na VHS-u tokom 90-ih godina.
Predator – Ovaj akcioni film iz 1987. godine, koji je predstavio Arnolda Švarcenegera u ulozi vođe specijalne jedinice koja se bori protiv vanzemaljskog lovca, takođe je postao kultni klasik na VHS-u.
Plava laguna (The Blue Lagoon) – Ovaj film iz 1980. godine, koji prati avanture dvoje tinejdžera koji su ostali zarobljeni na tropskom ostrvu, bio je jedan od najvećih hitova na VHS-u tokom 80-ih godina.

Ovo su samo neki od naslova koji spadaju među najpoznatija VHS izdanja. Naravno da postoji mnogo drugih filmova i TV serija koje su bile popularne u ovom formatu.

Pojava VHS-a u Jugoslaviji i Srbiji i najpopularnija srpska VHS izdanja

VHS je u Jugoslaviji postao popularan tokom 1980-ih godina. U to vreme, VHS kasete su prodavane i iznajmljivane u specijalizovanim prodavnicama video opreme, kao i u video klubovima. U Srbiji, najpopularnija srpska izdanja VHS kasete bile su obično domaći filmovi i TV serije. U to vreme, postojali su brojni distributeri koji su distribuirali VHS kasete, kao što su “Jugodisk”, “Centar film”, “Beograd film”, “Mikrofilm” i drugi. Među najpopularnijim srpskim izdanjima VHS kasete bili su filmovi “Maratonci trče počasni krug“, “Ko to tamo peva“, “Lepota poroka“, “Specijalno vaspitanje” i drugi. Takođe, popularne su bile i TV serije kao što su “Bolji život“, “Srećni ljudi“, “Vruć vetar“, “Pozorište u kući” i druge.

U kasnijim godinama, dolaskom DVD i Blu-ray tehnologija, VHS je postao zastareo medij i prestao je da bude popularan. Danas, mnogi ljudi više ne poseduju VHS kasete i VHS plejere, već su prešli na modernije tehnologije.